مهندسی بهداشت محیط

یکی از پیشرفت های قابل توجه در تکنولوژی مربوط به سیستمهای تصفیه بی هوازی راکتور UASB می باشد که در اواخر دهه 70 میلادی در هلند شکل گرفت. در این فرایند، فاضلاب از انتهای راکتور UASB وارد آن شده و از میان واحد روکش لجن به سمت بالا جریان پیدا می کند. اجزای اصلی راکتور UASB سیستم توزیع فاضلاب ورودی، جداکننده فازگاز از جامد و طرح خروج پساب تصفیه شده می باشد.

ویژگی اصلی سیستمهای UASB که به آن این امکان را می دهد تا در مقایسه با سایر فرایندهای بی هوازی از فاضلاب با بار COD بسیاربالاتری استفاده کند، تولید لجن به صورت گرانوله می باشد. تولید لجن بصورت دانه دانه در سیستمهای UASB به چندماه زمان احتیاج دارد که این زمان را با برخی افزودنی ها به آن، می توان کاهش داد.

مزایای راكتورهای UASB:

عدم نیاز به هوا دهی : هوادهی یكی پر هزینه ترین و دشوارترین عملیات تصفیه فاضلاب به روش هوازی است. این مشكلات بخصوص در ایران به جهت ارزبری ورود تجهیزات هوا دهی محسوس تر می باشد. این در حلی است كه سیستم UASB بواسطه عملكرد بی هوازی در تصفیه انواع فاضلاب، نیازی به هوا دهی نداشته و متعاقبا" هزینه های مربوطه در مورد آن اعمال نمی گردد.

تولید بسیار كم لجن: مجموعه سرانه تولید لجن اولیه و ثانویه در فرآیند متعارف لجن فعال (Conventional Activated sludge Process ) معمولا" بیش از 2 لیتر در روز و غلظت متوسط ‌آن كمتر از 2% می باشد. در حالی كه مقدار تولید لجن در راكتور UASB ، كمتر از 2 لیتر به ازاء هر متر مكعب فاضلاب تصفیه شده بوده و غلظت این لجن حدود 5 تا 10% می باشد. لذا از ‌آنجائیكه دفع لجن اساسا" عملیاتی پر هزینه و دشوار می باشد، تولید بسیار اندك لجن یعنی حدود یك دهم مقدار لجن مازاد تولید شده در فر‌آیند لجن فعال متعارف، از مزایای راكتور UASB بشمار می ‌آید.

تولید لجن غلیظ و تثبیت شده: از ‌آنجائیکه زمان ماند لجن در راکتور UASB بسیار طولانی است، لجن مازاد خروجی از سیستم غلیظ و تثبیت شده است و در صورت ضد عفونی کردن آن مسی توان ‌آن را مستقیما" در کشاورزی استفاده نمود.

-مصرف بسیار کم انرژی و تولید بیوگاز: به دلیل عدم نیاز به هوا دهی ، مصرف انرژی در راکتور UASB بسیار کم می باشد. در فرآیندهای مانند لجن فعال برای زدایش هر کیلوگرم اکسیژن خواهی شیمیایی (COD) حدود 20 تا 30 وات انرژی برای هوا دهی مصرف می شود، در حالی که در سیستم UASB از هر کیلوگرم اکسیژن خواهی شیمیایی که در شرایط بی هوازی تجزیه می شود حدود 250 لیتر گاز متان با ظرفیتی معادل 35 وات انرژی به دست می آید که بیشتر آن به راحتی قابل استحصال می باشد.

-مقاومت نسبت به بی غذائی: چنانچه ورود مواد غذایی به راکتور UASB قطع می شود، میکروارگانیسمهای بی هوازی تا مدت بسیار طولانی زنده می ماند و بلافاصله پس از ورود مواد غذائی، فعالیت خود را شروع می کنند. این زمان ممکن است به چند سال هم برسد، در حالیکه در سیستم های هوازی مانند لجن فعال این مدت به ندرت به بیشتر از چند روز می رسد. بنابراین استفاده از فرآیندهای بی هوازی برای فاضلابهایی که جریان دائم دارند ( مثل فاضلاب کارخانه های چغندر قند، کنسرو و کمپوت سازی ) بسیار مناسب است.

معایب راکتورهای UASB :

1-بازده نسبتا" کم: زدایش BOD به ندرت از 80% تجاوز می نماید. البته زدایش بیش از 80% عملی می باشد، اما به دلیل پایین بودن میزان رشد ویژه باکتریها در غلظتهای پایین، زمان ماند بسیار طولانی خواهد شد و توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

2-تولید بو: در راکتور UASB مانند سایر فرآیندهای بی هوازی احتمال تولید بو همراه وجود دارد. اما چون این سیستم سر پوشیده است و گازها بطور کنترل شده تخلیه می شود، مسئله کنترل بوجه به راحتی قابل حل می باشد.

3- راه اندازی نسبتا" طولانی: اگر لجن بطور دستی به راکتور اضافه شود به دلیل کم بودن ضریب تولید میکرو ارگانیسم در شرایط بی هوازی برای اینکه حجم میکروارگانیسمها به د مورد نیاز برسد زمانی نسبتا" طولانی لازم است. این زمان حداقل 3 تا 4 ماه است که با اضافه کرد لجن به طور دستی به کمتر از یک ماه قابل تقلیل است.

رفرنس: http://mbmohit.mihanblog.com/post/91

تری هالومتانها از جمله آلاینده های موجود در آب می باشد که در نتیجه واکنش بین مواد آلی طبیعی آب و کلر آزاد حاصل می گردد و بر حسب تعریف تری هالومتانها معرف ترکیبات مختلفی هستند که از جایگزینی اتم های هالوژن (I,CI,BR,F) به جای هیدروژن ملکول متان حاصل می شود . بر اساس استاندارد وضع شده توست EPA حد مجاز آنها در آب آشامیدنی100 میکروگرم در لیتر(0/1 میلیگرم در لیتر) می باشد.

حضور این مواد در آب آشامیدنی اولین بار در سال 1974 میلادی توست Rook گزارش شد.

بین ترکیبات تری هالومتان ، کلروفرم در صد بیشتری را تشکیل میدهد (%80-70) که دارای زیانهای بهداشتی شناخته شدهای است . کلروفرم به سرعت از طریق جهاز هاضمه جذب و سپس با co2 یون کلراید –فسژن و سایر عناصر ناشناخته وارد عمل متابولیسم میگردد و باعث تخریب سیستم عصبی و مسمومیت کبد تولید اطفال ناقص الخلقه و ایجاد ایجاد سرطان از جمله اثرات ظاهر شده در حیوانات آزمایشگاهی بر اساس تماس با کلروفرم است.

فاکتور های مؤثر در تشکیل تری هالومتانها شامل:PH , درجه حرارت زمان تماس کلر و غلظت برم در آب میزان و نوع مواد آلی و مقدار کلر آزاد می باشد .

روش بررسی تری هالومتان:

استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی/مس اسپکتروفوتومتری (GC/MS ) است که روش اسپکتروفوتومتری که برای سنجش مجموع تری هالومتانها است دارای سهولت نسبی و هزینه ناچیز است و ارجحیت دارد

کنترل تری هالومتانها:

1. حذف مواد اولیه تشکیل دهنده تری هالومتانها از آب خام.

2. استفاده از ضد عفونی کننده ها غیر از کلر آزاد.

3. تعویض منبع آب و استفاده از منبع جدید که آلودگی کمتری دارد.

4. استفاده ار یک فرایند غشایی برای حذف تری هالومتانها.

5. تعویض مراحل کلرزنی و به حداقل رساندن تماس آن با آب.

6. استفاده از بستری های ذغالی برای حذف تری هالومتانها

سوالات دکترای مهندسی بهداشت محیط سال 91-92

سوالات دکترای ایمنی مواد غذایی 91-92

طی سال‌های اخیر وقوع مسمومیت‌ها و بیماری‌های میکروبی ناشی از غذا نه‌تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز که از استانداردهای بهداشتی بالایی برخوردارند، به نحو چشمگیری افزایش یافته است.

این نوع مسمومیت‌ها از عمده بیماری‌های جوامع کشورهای مختلف جهان به‌شمار می‌رود. طبق مطالعات انجام شده، همه ساله بیش از هزار میلیون مورد اسهال حاد در بین بچه‌های زیر پنج سال در ممالک آفریقا، آسیا (به استثنای چین) و آمریکای لاتین اتفاق می‌افتد که به مرگ بیش از پنج میلیون نفر منجر می‌شود در حالی که موارد واقعی مسمومیت‌های غذایی ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از موارد  دیگرگزارش شده است.

 بسیاری از میکروب‌ها در گذشته به عنوان عامل مسمومیت غذایی محسوب نمی‌شدند اما اخیراً تحت عنوان میکروب‌های بیماری‌زای پنهان یا نوظهور شناسایی شده‌اند، اهمیت این میکروب‌ها در ایجاد مسمومیت غذایی روز به روز بیشتر می‌شود به‌خصوص این‌که برخی از آنها قادرند تحت شرایط یخچالی و در محیط با اکسیژن کم زنده مانده و رشد کنند و برخی نیز حتی با تعداد اندک قادر به ایجاد بیماری هستند که این مورد زنگ خطری جدی برای سلامت مصرف کنندگان مواد غذایی است.

عوامل ایجاد مسمومیت

میکروب‌ها مسئول بخش عمده‌ای از مسمومیت‌های غذایی هستند، هرچند که در این میان نباید آلودگی غذا با انواع مواد افزودنی، فلزات سنگین (مانند سرب، آرسنیک، جیوه و کادمیوم)، باقی‌مانده سموم دفع آفات نباتی و همچنین سایر مواد سمی‌ که در مراحل تولید، نگهداری و فرآوری غذا ایجاد می‌شوند (مانند نیتروزامین و آفلاتوکسین) را از نظر دور داشت.

غذاهای مسموم کننده معمولاً بو یا مزه ناخوشایندی ندارند، اما پس از مصرف علایم بالینی بسیار حادی ایجاد می‌کنند.میکروب‌هایی که مواد غذایی را آلوده می‌کنند با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند اما همین موجودات زنده میکروسکوپی تحت شرایطی خاص می‌توانند با تولید سموم ویژه‌ای در مواد غذایی، مسمومیت‌های بسیار خطرناکی ایجاد کنند که برخی از آنها می‌تواند کشنده باشد، هرچند که اغلب این مسمومیت‌ها معمولاً ظرف ۲۴ ساعت برطرف می‌شوند.

سالمونلاها، کلستریدیوم بوتولینوم، کلستریدیوم پرفرنژنس، استافیلوکوک طلائی، اشریشیا کلی، شیگلا، یرسینیا و باسیلوس سرئوس  از جمله باکتری‌هایی هستند که به‌طور معمول در ایجاد انواع مسمومیت‌های غذایی نقش دارند.

در مقایسه با باکتری‌ها، نقش ویروس‌ها در ایجاد بیماری‌های غذایی کمتر مورد توجه قرار گرفته است که شاید دلیل عمده آن مربوط به مشکلات تکنیکی برای جداسازی ویروس‌ها از مواد غذایی و کشت آنها باشد.

انگل‌های تک‌یاخته‌ای نیز قادر به رشد در مواد غذایی نیستند ولی کیست آنها می‌تواند به مدت طولانی در غذا به حیات خود ادامه دهد که از میان آنها می‌توان به آمیب آنتاموبا هیستولیتیکا، ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم اشاره کرد. حضور قارچ‌ها نیز در مواد غذایی از نظر تولید مواد  سمی‌ موسوم به مایکو توکسین‌ها حائز اهمیت است.

سالمونلا باکتری گرم منفی است که در جوجه‌ها و تخم‌مرغها معمولاً وجود دارد. سالمونلا عامل یکی از شایعترین مسمومیتهای غذایی می‌باشد. سالمونلا می‌تواند تخمدانهای پرنده را آلوده کند و قبل از تخم گذاردن پرنده، وارد تخم مرغ شود یا اینکه بهنگام تخم گذاردن پرنده به پوسته تخم مرغ نفوذ کند. سالمونلا با پختن غذا از بین می‌رود ولی غذاهایی که حاوی تخم مرغ خام هستند (مانند سس مایونز) مشکل‌ساز خواهند بود.

این بیماری از طریق تماس با پوست برخی از دوزیستان مثل لاک‌پشت نیز قابل انتقال است. ۲۲۰۰ شکل از این باکتری تا کنون کشف شده که در سه گونه تقسیم می‌شوند که عبارت می‌شوند از:

• ۱-سالمونلا تیفی.
• ۲-سالمونلا کلراسوییس.
• ۳-سالمونلا انتریتیدیس.

اعضای خانواده سالمونلا از نظر مقاومت در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی شاخص هستند و به سختی نابود می‌شوند به طوری که شکل کلراسوییس آن شاخصی برای سنجش کیفیت ضدعفونی کنندها می‌باشند. سالمونلاها از طریق آب و غذای آلوده وارد دستگاه گوارش می‌شوند و به سطح سلولهای اپیتلیوم مخاط روده متصل می‌گردند.سپس در واکوئلهای درون این سلولها وارد می‌شوند.اما گاهی نیز میان اتصالات میان سلولی وارد می‌گردند.باکتریها در محل ورود تکثیر می‌شوند و چون توانایی عبور از لامینا پروپریا را دارند از آنجا به گردش خون وارد می‌شوند و به تمام قسمتهای بدن منتشر می‌شوند.آنها بخشهای مختلف سیستم لنفاوی را آلوده می‌کنند.در سلولهای سیستم ماکروفاژ و رتیکلواندوتلیال وارد شده و به تکثیر خود ادامه می‌دهند.یکی از بیماریها که از طریق سالمونلا ایجاد می‌شود تب تیفویید یا همان حصبه می‌باشد که بیشتر از طریق آب و غذای آلوده سرایت می‌کند.

كمپوست سازي ويندرو:

ساده ترين و قديمي ترين روش توليد كمپوست مي باشد ،در اين روش توده هاي مواد به صورت طويل انباشته مي شوند .عرض آن در پايه 3.6-2.4 متر و ارتفاع 1.8-1.2 متر مي باشد . طول اين توده ها به صورت دلخواه به مقدار زباله در زمين موجود بستگي دارد . در اين روش عمل هوادهي با استفاده از هواي آزاد به شكل يك تكنولوژي ساده انجام مي شود . اين عمل بوسيله همزدن و برگردانيدن توده هاي كمپوست انجام مي گيرد .در اين روش تعداد دفعات برگرداندن 1 تا 5 بار در طول مدت 1 تا 6 ماه (كمپوست سازي كامل در 3 يا 4 هفته انجام مي گردد .بعد از آن عمل برگشت كمپوست بمدت 3 تا 4 هفته بدون زير و رو كردن براي عمل رسيدن فرصت داده مي شود)گزارش شده و مطلوب بوده است. در طي زمان رسيده شدن باقيمانده مواد آلي قابل تجزيه توسط قارچها و اكتينو ميست ها بيشتر كاهش مي يابند.

روش حوضچه اي:

در اين روش مواد قابل كود در حوضچه هايي كه درون زمين حفر گرديده اند لايه گذاري مي شوند .بدين منظور حوضچه هاي سيماني ويژه اي به عمق 1.5 متر و عرض 2متر به صورت موازي در كنار هم ساخته مي شوند .طول اين حوضچه ها به طور دلخواه و با توجه به قدرت بازدهي طرح از 7 الي 20 متر انتخاب مي گردد.

روش تو ده هاي سطحي :

توده هاي سطحي ساده و يا توده هاي سطحي طويل اغلب هنگامي مورد استفاده قرار مي گيرند كه سطح آبهاي زيرزميني بالا باشد زيرا براي استفاده از كودسازي ايجاد حوضچه مناسب نبوده و از نظر نشت آب بداخل حوضچه ها مشكلات خاصي را بوجود مي آورد.مناسبت ويژه توده هاي سطحي در مناطق گرمسير اين است كه به علت وجود حرارت نيازي به جلوگيري از پرت حرارت نيست ولي بالعكس يكي از خواص اصلي استفاده از حوضچه هاي كمپوست كنترل حرارت در مناطق سردسير است . بنابراين كود سازي به روش توده هاي سطحي معمولا براي مناطق گرمسير و كاربرد حوضچه هاي كمپوست براي مناطق سردسير برنامه ريزي مي شود. هزينه ساختمان به روش حوضچه اي در مقايسه با توده هاي سطحي زيادتر است . مخارج استقرار كود در حوضچه ها اساسي ترين هزينه ها را در اين روش بوجود مي آورد.

رفرنس: http://www.bazpasmand.ir/

تصفیه اولیه فاضلاب شامل حذف مواد جامد معلق از فاضلاب و یا آماده سازی فاضلاب جهت ورود به قسمت تصفیه ثانویه می باشد. بخش ها مختلف تصفیه اولیه عبارتند از :
1- آشغالگیری،
2- ته نشینی،
3- شناورسازی،
4- خنثی سازی و متعادلسازی.

 
آشغالگیری به منظور حذف مواد جامد در اندازه های مختلف بکار می رود. ابعاد مجرای شبکه آشغالگیری بسته به کاربرد متفاوت می باشد. عمل تمیز کردن شبکه آشغالگیر می تواند بصورت دستی و یا مکانیکی انجام شود. آشغالگیرها به دو دسته شبکه بندی ریز و شبکه بندی درشت تقسیم می شوند و وظیفه محافظت پمپ ها و سایر تجهیزات تصفیه خانه در مقابل مواد جامد شناور در فاضلاب را بر عهده دارند.
ته نشینی به منظور جداسازی ذرات شناور در فاضلاب با استفاده از اختلاف چگالی میان ذرات با جریان فاضلاب بکار می رود. ته نشینی در یک و یا چند بخش از تصفیه خانه از قبیل :1- مخازن دانه گیری2- ته نشینی اولیه که قبل از تصفیه بیولوژیک قرار دارد و مواد جامد را جدا می سازد 3- ته نشینی ثانویه که بعد از تصفیه بیولوژیکی قرار داشته و لجن بیولوژیک تولید شده را از فاضلاب جدا می سازد٬ استفاده می شود.
شناورسازی به منظور جداسازی ذرات با چگالی پایین از فاضلاب بکار می رود. عمل جداسازی از طریق واردکردن حبابهای هوا به داخل فاز مایع انجام می شود. فاز مایع تحت فشاری بین 2 تا 4 اتمسفر قرار گرفته و سپس هوا تا حد اشباع در آن حل می شود. در ادامه فشار این محلول از طریق عبور از یک شیرفشارشکن به حد فشار اتمسفر می رسد. در نتیجه مقداری از هوای محلول تمایل به جدا شدن از فاز مایع پیدا می کند. ذرات جامد و یا مایع توسط هوای جدا شونده از فاز مایع به سطح مایع آمده و بر روی آن شناور می شوند.
خنثی سازی در برخی از قسمتهای تصفیه خانه کاربرد دارد. از جمله: 1- قبل از تخلیه آب تصفیه شده به محیط زیست. چراکه حیات موجودات آبزی به شدت نسبت به تغییرات هرچند ناچیز pH محیط از عدد 7 به شدت وابسته است. 2- قبل از شروع تصفیه بیولوژیک. برای انجام عمل تصفیه بیولوژیک pH محیط بین 6.5 تا 8.5 نگه داشته می شود تا حیات بیولوژیکی محتویات فاضلاب را تضمین نماید. عمل خنثی سازی را با افزودن اسید یا باز به جریان قلیایی یا اسیدی فاضلاب می توان انجام داد.

رفرنس: healthenvironmental.blogfa.com/post-48.asp

کمپوست عبارت از بقایای گیاهی و حیوانی، زباله های شهری و یا لجن فاضلاب است که تحت شرایط پوسیدگی قرار گرفته باشند، بطوری که مواد سمی آنها از بین رفته، مواد پودر شده و فرم اولیه خود را از دست داده باشند. برای تهیه کمپوست می توان از بقایای چوب بریها‏، زباله شهری،‏ بقایای کشتارگاهها و کارخانه های کنسرو ماهی ، لجن فاضلاب و اجساد گیاهان پست غیرآوندی استفاده نمود. بطورکلی، کمپوست ها از نظر مواد غذائی ضعیف هستند (به استثناء بقایای کشتارگاهها و کارخانه های کنسرو ماهی که از نظر ازت غنی می باشند) و معمولاً برای بهبود ساختمان خاک مورد استفاده قرار می گیرند. اثر فیزیکی کمپوست به مقدار ماده آلی آن و اثر شیمیائی کمپوست به ترکیب شیمیائی آن بستگی دارد. تهیه کمپوست از زباله های شهری و لجن فاضلاب راه مفیدی برای مصرف مجدد و دفع بهداشتی این مواد است. مواد اخیر از این نظر که دارای املاح کم، فاقد مولدین امراض و آفات گیاهی، بذر علفهای هرز و خاک می باشند مناسب بوده و به سرعت در خاک می پوسند. لجن فاضلاب را پس از تخمیر غیر هوازی و حرارت دادن (برای کشتن عوامل بیماریزای آن) مورد استفاده قرار می دهند برای تهیه کمپوست روش کلی زیر انجام پذیر است. موادی را که می خواهند. کمپوست نمایند بصورت لایه ای به ضخامت 7 تا 10 سانتیمتر روی سطح زمین یا حفره ای که در زمین تهیه نموده اند قرار می دهند و به ازاء هر سطل از مواد کمپوست شونده حدود 100 گرم فسفات دی آمونیم یا سوپر فسفات بر روی مواد می باشند (در صورتی که از سوپر فسفات استفاده می شوند بهتر است حدود 40 گرم اوره به ازاء هر 100 گرم سوپر فسفات اضافه شود) پس از پاشیدن کود شیمیائی اقدام به آبپاشی این لایه نموده و سپس لایه های جدید را به همین روش اضافه می کنند. ممکن است لایه هائی از کود حیوانی و یا خاک را بطور متناوب با لایه های مواد کمپوست شونده قرار دهند. در صورتی که از لایه های کود حیوانی استفاده می شود به اضافه کردن کود ازت در زمان انباشتن مواد کمپوست شونده نیازی نیست، اما به فسفات و همچنین سولفات کلسیم ممکن است نیاز باشد. ترکیب کود شیمیائی که برای تحریک و تکمیل پوسیدگی و تعادل عناصر به کمپوست اضافه می شود به نسبت کربن به ازت و ترکیب شیمیائی مواد کمپوست شونده بستگی دارد.
پاشیدن چند کیلوگرم اوره به ازاء هر تن مواد کمپوست شونده روی توده کمپوست قبل از هر بار آبپاشی مفید است در مورد بقایای چوب بریها لازم است کلیه عناصر غذائی به کمپوست اضافه شود. مواد کمپوست شونده را می بایستی همیشه مرطوب نگهداشت و هر 2 تا 4 هفته یکبار آن را مخلوط و زیرورو نمود تا به خوبی تهویه و یکنواخت گردد.
زیرورو کردن زیاد توده موجب می شود که حرارت کمپوست بالا نرفته و آفات و عوامل بیماریزای موجود در مواد از بین نروند.
کمپوست هنگامی آماده مصرف است که مواد کمپوست شونده پوسیده و پودر شده باشند. مدت لازم برای کمپوست شدن با مواد مصرفی و شرایط کار فوق می کند. زباله های شهری پس از مدتی حدود 6 هفته کمپوست می شوند. کمپوست شد کامل خاک اره گاهی چندین ماه طول می کشد. معمولاً خاک اره راحدود 6 هفته در شرایط مناسب می پوسانند تا ترکیبات سمی محلول آن پوسیده شوند و سپس مصرف می کنند. از مسائل تهیه کمپوست توسعه و تجمع مگس و پشه و بوی نامطلوب تخمیر آن است.
افزایش تهویه مواد از شدت بو می کاهد. برای مبارزه با مگس و پشه می بایستی از حشره کشها استفاده نمود. کمپوست را می توان به جای کود حیوانی مورد استفاده قرار داد.

رفرنس: سایت دانشنامه رشد

صافي چكنده يكي از قديمي ترين مدل هاي فيلترهاي بيولوژيكي، صافي چكنده مي باشد كه در سال 1800 با بسترهاي سنگي و زغالي براي تصفيه فاضلاب ساخته شدند. صافي چكنده به طور نمونه شامل پكينگ يا مديا داخل يك مخزن مي باشد. فاضلاب مورد تصفيه از بالاي مديا اسپري شده و در زير مديا در انبار فاضلاب جمع آوري مي شود. سطح مديا يا پكينگ ، محلي براي رشد بيوفيلم آماده مي كند. در بعضي از سيستم ها، هوا توسط فن به داخل فيلتر دميده مي شود. اگرچه بيشتر فيلترها متكي به انتقال طبيعي هوا از داخل فيلتر هستند. صافي هاي چكنده از لحاظ ابعادي بزرگ هستند ولي راه اندازي آسان دارند. آنها توانايي تصفيه محدوده متنوعي از nutrient levels را دارند. يكي از منافع بزرگ صافي چكنده اين است كه آب با اكسيژن بيشتري نسبت به آنچه وارد شده از آن خارج شود، چراكه صافي چكنده، واسطه بزرگي براي آب و هوا است همچنين به آرامي گازهاي H2S,N2,CO2 يا ديگر گازهاي سبك و بخارشدني نامطلوب را جدا مي كند. تنها مشكل بزرگ صافي چكنده، هزينه زيادي است كه براي پمپاژ آب تا بالاي فيلتر مورد نياز است. درصورتيكه فواصل فيلتر خيلي باريك باشد، فضاي زيادي را ذخيره مي كند ولي به انرژي پمپاژ بيشتري نياز دارد. يك فيلتر با وسعت كم، انرژي كمتري صرف خواهد كرد ولي فضاي بيشتري را نيز اشغال مي كند.

تمیزکننده هاي قلیایی تاکنون به مقدار زیادي براي تمیز کردن فلزات مصرف شده اند و بیشتر به خاطر ارزانی نسبی و کارایی آنها بوده است. در یک فرمول بندي تمیز کننده قلیایی نمونه ممکن است از مواد زیر استفاده شده باشد:
1- مایه اولیه قلیایی، مثل سدیم هیدراکسید یا سدیم کربنات
2- ساخت مایه ها ( Builders )مثل سیلیکاتها و فسفاتها
3- مواد پراکنده ساز(Dispersing agents )
4- مواد فعال کننده سطح و امولسیون کننده ها
5- عوامل منزوي کننده( Sequestrants ) کمپلکس دهنده فلزي و سبک کننده هاي آب
6- محلول هاي بافر( Buffers ) مثل بورات ها
7- بازدارنده ها براي کاهش حمله روي فلز که باید تمیز شود به ویژه در مورد فلزات غیر آهنی
8- عوامل ظریف ساز( Refining agents)که بر پوشش فسفات بعدي اثر بگذارد
بعضی مواد بیش از یکی از نق شهاي بالا را بازي می کنند. مثلاً فسفاتها ممکن است ترکیبی از نقشهاي 1و 2و 3و 6 را داشته باشند و یا سیلیکاتها 1و 7 را داشته باشند.
اجزاي تمیزکننده بستگی به روش کاربرد دارد. تمیز کننده هاي پاششی نیاز به فعال کننده هاي سطح با کف کم دارند و معمولاً مقدار ماده فعال کننده آنها کمتر از تمیزکننده هایی است که براي مصرف به صورت غوطه وري طراحی می شوند.
تمیز کننده هاي پاششی معمولاً با غلظتهاي3-5 g/lit از محصول جامد مصرف می شوند.
از طرفی غلظت10-30 g/lit ، براي تمیز کننده هاي غوطه وري بیشتر معمول می باشد.
چربیگیري با بخار:
در چربی گیري با بخار قطع هاي که باید تمیز شود، وارد بخار متراکم حلال هیدروکربن کلردار می شود که در بالاي یک مخزن حلال جوشان جمع شده است. چربی گیري با بخار یک روش عالی براي زدودن روغن و گریس می باشد. اما ممکن است براي زدودن آلودگی هاي زیاد موثر نباشد.
برطرف کردن مواد جامد می تواند با همراه کردن یک وسیله پاشنده با حلال مایع موثر صورت گیرد.
وقتی که حلال مصرف می شود، روغن هاي روي آن جمع می شوند و امکان دارد نقطه جوش را بالا ببرد و در این صورت لازم است حلال را با تقطیر خالص نمود.
حلال هاي کلردار در تماس با آب به ویژه در حضور آلومینیوم گرایش به هیدرولیز دارند و چون محصولات هیدرولیز داراي اسید هیدراته می باشند، فقط از انواع داراي مواد بازدارنده ویژه باید مصرف کرد.
تري کلرو اتیلن (نقطه جوش87 درجه سانتیگراد) معمولاً بیشتر با پرکلرو اتیلن (نقطه جوش74 درجه سانتیگراد) به علت مسمومیت پایین آن، ترجیح داده می شود.
تمیز کاري با حلال هاي قابل امولسیونی:
در این روش فلز یا قطعه در حلال داراي عوامل پراکنده ساز غوطه ور می شود یا حلال روي آن پاشیده می شود و سپس با آب، آبکشی شده و آب حلال را همراه با هرگونه مواد حل شده پراکنده می کند.
حلال هاي هیدروکربنی مانند نفت سفید معمولاً بدین منظور بکار می روند. حلال هاي تمیزکننده قابل امولسیون را می توان به جهت تاثیر در بر طرف کردن انواع وسیعی از آلودگ یها در دماي محیط بکار برد.
با مقدمه فوق به بررسی طرح تولید چربی گیرهاي صنعتی پرداخته می شود. چربی گیرها می توانند شامل قلیاهاي سوزآور، سیلیکات ها، فسفا تها، کرومات ها، کربنا تها، بی کربنات ها، برات ها، سولفات ها،
نیتریت ها، کلریدها، صابو نها، رزین ، عوام ل مرطوب کننده سولفوناته ، عوامل ضد کف ، بازهاي آلی ، حلال هاي آلی ، عوامل جفت کننده آلی، نمکهاي اسیدها ي معدنی و یا آلی باشند.

رفرنس: http://www.daneshju.ir/forum/f1168/t61618.html

     سيليس عنصری است غيرفلزی اما در خواصش فلزیتر از کربن است. سيليس دو شکل آلوتروپی دارد، يکی ساختار بيشکل پودری و ديگری ساختار بلورين آن شبيه الماس است. اين عنصر در سال 1823 توسط Jons Berzelius دانشمند سوئدی کشف گرديد. سيليس دومين عنصر از لحاظ فراوانی در پوسته زمين است (28% وزنی پوسته را تشکيل می دهد). سيليس به صورت غير ترکيبی يافت نمی شود و عموماً به صورت سيليکات يا سيليکا (اکسيد سيليس Sio₂) موجود است. ترکيب اصلی رسها، گرانيتها، کوارتز و ماسه می باشد.

منابع سيليسيم در خورشيد و ستاره ها است و ترکيب اصلی شهاب سنگها شناخته شده است. همچنين اين عنصر يکی از اجزای تشکيل دهنده تکتيتها است که تکتيت شيشه طبيعی با منشأ نامشخص است.

7/25درصد وزنی پوسته زمين از سيليسيم تشکيل شده و دومين عنصر از نظر فراوانی پس از اکسيژن است. سيليسيم به صورت آزاد در طبيعت يافت نمی شود و بيشتر به صورت اکسيد سيليکات يافت می شود. در ماسه، کوارتز، کريستالهای سنگی، آمتيست، آگات، سنگ چخماق، ژاسپر و اپال اکسيد سيليسيم وجود دارد. گرانيت و هورنبلند و آزبست و فلدسپار و رس و مليکا نيز حاوی مقادير کمی کانيهای سيليکاته هستند.

سيليسيم در اثر گرما دادن سيليس و کربن در کوره های الکتريکی برای الکترودهای کربنی توليد می شود. 7 روش برای توليد اين عنصر وجود دارد. سيليسيم بی شکل به صورت پودر قهوه ای رنگ با استفاده از روش ذوب کردن يا تبخير توليد می شود.

سيليسيم يکی از عناصر سودمند می باشد. اين عنصر به شکل ماسه و رس در ساخت بتن و آجر کاربرد دارد. اين عنصر در صنعت ديرگدازها با درجه حرارت بالا کاربرد دارد. همچنين برای ساخت مينای دندان، کوزه گری و غيره کاربرد دارد. همچنين اکسيد سيليسيم ترکيب اصلی شيشه است و يکی از ارزانترين ماده اوليه برای صنايع مکانيکی، نوری، گرمايی، و الکتريکی است.

سيليسيم خالص می تواند با بور گاليم و فسفر يا ارسنيک ترکب شود و سيليسيمی جهت استفاده ترانزيستورها و پيلهای خورشيدی و يکسوسازها و ديگر تجهيزات که در صنايع الکترونيک و سن سنجی بسازد. هيدروژن دار کردن سيليسيم بی شکل برای اقتصادی کردن پيلها جهت تبدیل انرژی خورشيدی به انرژی الکتريکی استفاده    می شود.

سيليسيم عنصری حياتی برای زندگی گياهان و جانوران می باشد. سيليسيم در خاکسترهای گياهان و اسکلت انسانها نيز وجود دارد. سيليسيم عنصر سازنده فولاد نيز می باشد. کربيدسيليسيم يکی از مهمترين ساينده ها و مورد استفاده در اشعه توليد شده از نور همدوس می باشد. سيليکون ها يکی از ترکيبات مهم سيليسیم است. سيليکونها از هيدروليز کلريد سيليسيم آلی بدست می آيد.

سيليسيمهای کريستالينه دارای جلای فلزی و به رنگ خاکستری است. بيشتر اسيدها به استثنای هيدروفلوريک با سيلیسيم واکنش می دهد. عنصر سيليسيم بيش از 95درصد امواج مادون قرمز را با طول موجهای 3/1 تا 6 ميکرومتر از خود عبور می دهد.

سوسک از حشرات آلوده‌ای است که در فصل تابستان ، بسیاری را درگیر خود می‌کند و اغلب افراد دست به دامن انواع و اقسام حشره‌کش‌های پودری و مایع می‌شوند، ولی این را هم نباید فراموش کرد که مصرف بیش از حد مجاز این حشره‌کش‌ها می‌تواند برای افراد مشکل‌آفرین باشد و حتی آنها را راهی بیمارستان کند.

حشره‌کش‌ها به سه دسته قوی، متوسط و ضعیف تقسیم می شوند. اغلب در منازل از حشره‌کش‌های ضعیف استفاده می‌شود و نور آفتاب باعث می‌شود آنها خاصیت خود را از دست بدهند.

اثر و علائم مسمومیت با حشره‌کش‌های خانگی (ضعیف)‌ تقریبا با سایر حشره‌کش‌های قوی، شبیه به هم هستند با این تفاوت که علایم خفیف‌تری را به همراه دارد.

علایم مسمومیت با حشره‌کش‌ها به دلیل تحریک‌ گیرنده‌هایی تحت عنوان «موسکارینی»، ابتدا به صورت سرماخوردگی در فرد بروز می‌کند، طوری که ممکن است آبریزش بینی، اشک ریزش و آبریزش از دهان، تعریق پوستی و تنگی مردمک چشم را به همراه داشته باشد و چنانچه این مسمومیت شدت بیشتری داشته باشد و مقدار زیادی سم وارد بدن شود و ریه‌ها را درگیر کند، مجاری تنفسی دچار تنگی شده و ترشحات در این مجاری افزایش می‌یابند و بیمار دچار مشکلات تنفسی و حتی مرگ می‌شود.

چه هنگام مسمومیت رخ می‌دهد؟

هنگامی که اسپری حشره‌کش به مقدار زیاد در هوا پاشیده شود و یا مستقیما به سمت فرد زده شود، احتمال بروز مسمومیت بالا می‌رود.

گاهی حشره‌کش‌ها در اسپری کردن دچار اشکال می‌شوند و به هنگام فشار دادن آنها، به جای این که حشره‌کش روی هوا پاشیده شود، به صورت مایع از جداره حشره‌کش حرکت کرده و با دست فرد تماس پیدا می‌کند که در این مواقع به دلیل قدرت نفوذی بالای حشره‌کش‌ها از ناحیه پوست، سریعا جذب شده و مسمومیت را ایجاد می‌کند.

گفتنی است حشره‌‌کش‌هایی که اسپری می‌شوند از نوع «کاربامات»‌اند که چنانچه از راه تنفسی یا پوست و یا اتفاقی خورده شوند، با آنزیم «استیل کولین استراز» بدن متصل شده و آن را مهار می‌کند که خوشبختانه علایم خونی مغزی نداشته و حداکثر تا 6 ساعت بدن را درگیر می‌کنند. ولی حشره‌کش‌های پودری، از نوع سموم با اثر قوی و متوسط هستند و می‌توانند مسمومیت‌های جدی‌تری را ایجاد کنند، چراکه هم دارای اثرات خونی مغزی هستند و هم نسبت به حشره‌کش‌های کارباماتی، طول مدت علایم بیشتر است و اگر سریعا به بیمار رسیدگی نشود، آنزیم بدن را تخریب و علایم شدید و طولانی مدت ایجاد می‌کند.

نحوه صحیح استفاده از حشره‌کش‌ها

اگر قرار است برای خلاصی از شر حشرات موذی، از حشره‌کش استفاده کرد، باید سعی شود هنگام اسپری کردن، میوه و غذاها را از محیط دور کرد و یا روی آنها را پوشاند. باید به اندازه 3 تا 4 پاف اسپری کرد و تا 10 دقیقه، کسی وارد اتاق نشود.

زنان باردار، کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض مسمومیت ناشی از تماس با حشره‌کش‌های شیمیایی قرار دارند و به این افراد توصیه می‌شود موقع استفاده از حشره‌کش محل را ترک کنند.

درمان

اگر آلودگی از طریق تنفس روی دهد، باید بلافاصله فرد را به فضای آزاد برد تا اکسیژن دریافت کند و اگر فردی از طریق مخاط چشم آلوده شده باشد، حتما بایستی مخاط چشم خود را با آب معمولی به مدت 5 تا 6 دقیقه شستشو دهد. اگر راه تماس با حشره‌کش از طریق پوست بوده است، باید بلافاصله با مقادیر فراوان آب و صابون، پوست را شستشو داد و چنانچه علایم خفیف بیمار(در حد سرماخوردگی)‌ طولانی شود و خس‌خس سینه و تنگی نفسش بیشتر شود، مراجعه به اولین مرکز درمانی، بهترین راهکار است.

نکات:

"استفاده از سموم و حشره‌کش‌های شیمیایی در فضای بسته و بدون تهویه مناسب و تماس مستقیم این مواد با پوست بدن، موجب مسمومیت و ابتلا به بیماری در درازمدت می‌شود.

استفاده از حشره‌کش‌ها در فضای بسته منزل خطرناک است و توصیه می‌شود پیش از استفاده از این مواد، در و پنجره‌ها را کاملا باز کرد و پس از استفاده نیز مدتی محل را ترک کرد.

تماس مستقیم با سموم شیمیایی و حشره‌کش‌ها، موجب عوارض حاد و مزمن شده و در درازمدت فرد را به بیماری‌هایی مانند نارسایی کبد و کلیه، بیماری‌های قلبی و عروقی و مشکلات تنفسی مبتلا می‌کند.

در صورت تماس مکرر با سموم و حشره‌کش‌ها، مواد مضر به تدریج در بدن تجمع یافته و عوارض جبران‌ناپذیر آن به مرور زمان ظاهر می‌شود.

اسهال و استفراغ، افزایش ترشحات بینی و چشم، تعریق زیاد، افزایش ترشحات مجاری تنفسی و دل‌درد از جمله علایم ابتلا به مسمومیت‌های ناشی از تماس مستقیم با حشره‌کش است.

زنان باردار، کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض مسمومیت ناشی از تماس با حشره‌کش‌های شیمیایی قرار دارند و به این افراد توصیه می‌شود موقع استفاده از حشره‌کش محل را ترک کنند.

همچنین حشره‌کش‌ها به سرعت در چربی روی سطح پوست بدن حل و جذب پوست می گردند و موجب ابتلا به بیماری‌های پوستی در فرد می‌شوند."

چند سالی است که دانشمندان بیشتر درباره مضرات اشعه ماورای بنفش (UV) یا فرابنفش به انسان ها هشدار می دهند تا کمتر در معرض اشعه فرا بنفش نور خورشید قرار بگیرند. این هشدار ها از زمانی شکل جدی تری به خود گرفت که بر اثر تولید بیش از حد گازهای گلخانه ای، لایه ازن نازک و در برخی مکان ها بسیار شکننده شد و به حد خطر رسید.

اشعه فرابنفش مضرات متعددی را برای سلامتی انسان دارد، اما به طور خاص برای پوست، چشم ها و سیستم ایمنی بدن انسان بسیار مضر است البته شدت آسیب، به نوع اشعه فرابنفش و مدت زمان تماس با آن بستگی دارد.

 اثرات مضر اشعه فرابنفش بر چشم ها

قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، صدمات زیادی به چشم ها می زند و می تواند بیماری های مربوط به چشم را نیز ایجاد کند؛ بیماری هایی مانند: فوتوکراتیت (می تواند منجر به آب مروارید شود) و ناخنک چشم.اشعه فرا بنفش باعث آسیب قرنیه چشم می شود. اشک ریزش و بروز درد در سطح چشم پس از تماس با اشعه فرا بنفش (بین 30 دقیقه تا 12 ساعت) به علت آسیب سلول های ناحیه قرنیه چشم می باشد.هم چنین تاثیر اشعه فرا بنفش در آسیب شبکیه چشم نیز مشخص شده است.

اثرات مضر اشعه فرابنفش بر پوست

همان طور که می دانید پوست انسان بیشترین تماس را با نور آفتاب دارد و بیشتر باید مراقب آن بود، زیرا پوست انسان مانند سدی محکم بر روی تمام قسمت های داخلی بدن کشیده شده است و طبیعتا بیشترین آسیب ها را متحمل می شود تا اعضای داخلی بدن آسیب نبینند.پوست به مرور زمان، شادابی خود را به دلیل آسیب و یا تولید کمتر کلاژن از دست می دهد. کلاژن مسئول شادابی و جوان نگه داشتن  پوست می باشد و با فرارسیدن دوران پیری ، کلاژن کمتری تولید می شود. در نتیجه چین و چروک های متعددی بر روی پوست ظاهر می شود و حالت ارتجاعی پوست نیز کاهش می یابد.

مضرات اشعه ماورای بنفش نوع A

اگر فرد جوانی مدت زیادی در معرض اشعه فرا بنفش قرار بگیرد، چین و چروک های زود هنگام در پوست او بروز پیدا می کند. همچنین ضررهای دیگری مانند تخریب DAN را دارد.از دیگر مضرات اشعه فرا بنفش این است که لکه های قهوه ای رنگی بر روی پوست فرد ظهور پیدا می کند. تولید این لکه های قهوه ای در واقع مکانیسم حفاظتی است، برای جلوگیری از صدمه بیشتر به پوست بدن. این ها تنها تاثیرات اشعه ماورای بنفش نوع A می باشد که ضرر کمتری در مقایسه با سایر انواع اشعه فرابنفش دارد.

مضرات اشعه ماورای بنفش نوع B

این نوع از اشعه فرا بنفش سبب آسیب رگ های خونی در سطح پوست می شود. این امر منجر به آفتاب سوختگی و ورم و قرمزی در ناحیه آسیب دیده می شود. اشعه ماورای بنفش نوع B  می تواند سبب جهش DNA  سلول های پوستی شود و سرطان پوست را به وجود آورد.طبق تحقیقات مشخص شده افرادی که در سنین جوانی و یا میانسالی دچار سرطان پوست می شوند، سابقه آفتاب سوختگی در دوران کودکی را داشته اند. 

اثرات مضر اشعه فرابنفش بر سیستم ایمنی بدن

 تحقیقات مختلف نشان می دهد قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، سبب سرکوب سیستم ایمنی بدن می شود و این امر به عنوان یکی از دلایل مهم بروز سرطان می باشد.بر اثر تابش اشعه فرابنفش به پوست، رشد تومورها در پوست پیشرفت می کند و سرطان زا می شوند.دانشمندان معتقدند آفتاب سوختگی می تواند توزیع و عملکرد گلبول های سفید خون را که نقش مهمی در سیستم دفاعی بدن دارند، تا 24 ساعت پس از تماس با نور خورشید تغییر دهد.تکرار تماس با نور خورشید می تواند آسیب های بیشتری به سیستم ایمنی بدن برساند و سیستم ایمنی بدن را در مقابله با باکتری ها، انگل ها و ویروس ها دچار مشکلات فراوانی کند.

بعضی از عوامل شیمیایی و فیزیکی می توانند باکتری ها را کشته یا حداقل از تکثیر آن ها جلوگیری کنند . موادی که باکتری ها را می کشند باکتریسیدال می گویند و موادی که از تکثیر باکتری ها جلوگیری می کنند باکترایواستاتیک نامیده می شود .

تعریف گندزدایی :

نابودی اشکال رویشی بالقوه خطرناک و ارگانیسم های بیماری زا بر روی اشیاء بی جان را گندزدایی می گویند . یک عامل گندزا الزاماً سبب استریل شدن شی نمی گردد و نمی تواند با اطمینان کافی کلیه میکروب ها را نابود کند ، بلکه هدف از گندزدایی به حداقل رساندن خطر عفونت و یا فساد محصولات است .

تعریف ضد عفونی :

جلوگیری از عفونت ها با استفاده از عوامل ضد عفونی کننده بر روی بافت زنده را ضد عفونی می گویند که باعث تخریب ، مهار و یا ممانعت از رشد عوامل بیماری زا می گردد .

انواع گندزداها : الف – فیزیکی                    ب – شیمیایی

الف  عوامل فيزیكی :

حرارت : حرارت را به اشکال مختلف ) سوزاندن ، جوشاندن ، حرارت متناوب ، بخار آب همراه با فشار و حرارت خشک ( مصرف می کنند .

سوزاندن : موثرترین راه است ولی در عمل کاربرد آن بسیار محدود است .

جوشاندن : روش مطلوبی است در صورتی که بدانیم باکتری های تولیدما را در سایت مهندسی بهداشت محیط دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : نظام الدین منگلی زاده epa بازدید : 434 تاريخ : دوشنبه 23 ارديبهشت 1392 ساعت: 17:00